Kilo kaybının hormonal ve nöral kontrolü inanılmaz derecede karmaşıktır, bu nedenle kilo verme teoride bu kadar kolayken pratikte zor olabilir. Enerji dengemizi yönetmek söz konusu olduğunda beyin inanılmaz derecede karmaşıktır ve kilo kaybı uyumsuz bir tepki verme eğilimindedir.
Hormonlarınız ne zaman diyet yaptığımızı biliyor.
Gıda alımını kısıtlamaya başladığımızda, beynin hipotalamus ve hipofiz bölümleri çeşitli organlardan sinyaller alarak vücuda gelen azalan enerjiyi fark eder ve bu azalmaya karşı koymanın bir yolu olarak hormon seviyelerini ayarlar.
Açlık hormonlarımız yükselebilir ve tokluk hormonları düşebilir, bu da daha fazla yemek yemeniz için çok önemli bir dürtüye yol açar, özellikle enerji yoğunluğu yüksek olan yiyecekleri daha çok arzulamamıza sebep olabilir.
Orijinal vücut ağırlığınızın yüzde 4 ila 5’in altına düştükten sonra, sizi orijinal vücut ağırlığınıza geri getirmeye çalışan bağırsaklar ve beyin gibi çevrede farklı telafi edici mekanizmalar devreye girer.
Kalori kısıtlı bir diyet uygulayan kadınlar arasında, daha fazla kilo verenlerin, altı aylık diyetten sonra daha yüksek enerji yoğunluğuna sahip yiyecekleri arzuladıkları görülmüş. Buradan da vücudun hormonlar yoluyla vücut ağırlığını korumaya çalıştığı görülebilir.
Kilo vermeyi zorlaştıran bir hayatta kalma mekanizmasına sahibiz.
Vücudumuz enerjiyi iki şekilde yakar. Biri fiziksel aktivite yoluyla, diğeri ise solunum ve sindirim gibi vücudun sadece hayatta kalmak için gerçekleştirdiği tüm hayati işlevler aracılığıyla. Buna bazal metabolizma hızı denir. Kilo vermeye başladığınızda, beyniniz bazal metabolizma hızınızı değiştirerek bunu engellemeye çalışır, böylece daha az kalori yakarsınız.
Mesela daha önce, vücudunuzu çalışır durumda tutmak için belki 1.200 kalori gerekiyorsa kilo verirken vücut aynı işi sadece 1.000 kalori yakarak yapmaya çalışabilir.
Ciddi şekilde kısıtlanmış diyet ayrıca insanların kas kütlesini kaybetmesine neden olur, bu da metabolizma hızını daha da yavaşlatır.
Yiyecek alımını aşırı derecede kısıtlıyorsanız, vücudunuz açlık moduna geçebilir yani enerjiyi yakmak yerine korumaya başlar. Bu yüzden ciddi şekilde kısıtlanmış diyet ayrıca insanların kas kütlesini kaybetmesine neden olur, bu da metabolizma hızını daha da yavaşlatır.
Metabolizmanın yavaşlamaması için
Bilinçsizce diyet yapmak yerine bir diyetisyen eşliğinde sizin metabolik durumunuza göre hazırlanmış listelere uymalısınız. Sağlıklı ve dengeli beslenmenin yanında yeterli uyku (en az altı saat), stres seviyenizi azaltmak, yeterli D vitamini almak, düzenli egzersiz yapmak ve sağlıklı bir bağırsak mikrobiyotasını sürdürmek de sağlıklı kilo kaybı için yardımcı olacaktır.
