Karnabahar lahana grubu sebzeler familyasına ait bir sebzedir. Karnabahar, lahana, brokoli, brüksel lahanası, yaprak lahana ve alabaş gibi sebzelerin de yer aldığı geniş bir aile olan Brassicaceae familyasında yer almaktadır. Karnabaharın aynı familyada bulunan brokoli gibi Akdeniz havası kökenli olduğu düşünülmektedir.
Karnabaharın baş, taç, çiçek ve çiçek salkımı gibi kısımları sebze olarak değerlendirilir. Karnabaharın sarımtırak beyaz, beyaz ve nadiren mor renkli çiçek tablaları vardır. Ülkemizde tüketimi fazlaca yaygın olan karnabahar haşlanarak, kızartılarak ve fırınlayarak tüketilebilmektedir. Karnabaharın etli/kıymalı veya zeytinyağlı yemeği, salatası ve turşusu yapılıp sofralarda yerini almaktadır.
Yuvarlak, sıkı ve beyaz renkli tacı olan karnabaharların pazar değeri daha yüksektir. Karnabahar piyasada yapraklı, kısaltılmış yapraklı ve yapraksız olarak bulunmaktadır. İyi kaliteli olmayan ve hasattan sonra uzun süre bekleyen karnabaharlarda pişme esnasında kötü koku oluşmaktadır.
Karnabaharın Sağlığa Yararları
Fonksiyonel besindir.
Karnabahar içeriğindeki birçok besin ögesi sayesinde oldukça sağlıklı bir fonksiyonel besindir. Enerji içeriğinin düşük olmasının yanı sıra B6 , C, K vitaminleri ile folat, potasyum, magnezyum ve fosfor açısından zengindir.
Kardiyovasküler hastalık riskinde azalma sağlayabilir.
İçeriğindeki bileşenlerle kardiyovasküler hastalıklar ve kanserler riskinde azalma sağlayabileceği belirtilmektedir. Karnabahar serbest radikallere ve inflamasyona karşı hücreleri koruyan antioksidan bir sebzedir.
Kansere karşı koruyucu etkisi vardır.
Diğer lahana grubu sebzelerin de bileşiminde olan glukosinolat ve izotiyosiyanatlar antioksidan özellikleri sayesinde kolon, akciğer, meme ve prostat kanserine karşı koruyucu etkiye sahiptir. Ayrıca karnabahar bileşenlerinden karotenoitler ve sülfürlü bileşikler de antikanser aktivite göstermektedir.
İnflamasyonu azaltır.
Yüksek posa içeriği olan karnabaharın bağırsaktaki yararlı mikroorganizmaları desteklediği, sindirimi kolaylaştırdığı ve inflamasyonu azalttığı bildirilmiştir.
Sinir sistemi için faydalıdır.
Hücre zarı bütünlüğünün korunmasını sağlayan ve DNA sentezinde görev alan kolin karnabaharda yüksek miktarda bulunmaktadır. Kolinin beyin gelişiminde ve nörotransmitter üretiminde rol oynaması kolinin sağlıklı bir sinir sistemi için gerekli olduğunu ortaya koymaktadır. Kolinin birçok besinin yapısında bulunmaması nedeniyle karnabaharın demans ve Alzheimer hastalığı gibi nörolojik hastalıklara karşı korumada etkili bir besin olabileceğini düşündürmektedir.
Düşük kalorisiyle diyet dostu bir besindir.
Posadan zengin, enerjisinin düşük olması ve ağırlığının %92’sini suyun oluşturması sayesinde karnabahar tüketimi ağırlık kaybı ile ilişkilendirilmektedir.
