Hepimizin zaman zaman belli bir yemeği veya tatlıyı aşırı derecede tüketmek istediği zamanlar oluyor. Bazen aslında çokta sevmediğimiz yiyeceklere bile yöneldiğimiz olabiliyor. O an oluşan yemek zaafının ve onu tüketme dürtüsünün birçok nedeni olabilir. Besin içeriği nedeniyle belirli bir yiyeceği arzu ediyor olabilsekte, çoğu zaman yemek isteğinin duygusal açlıktan kaynaklanabileceğini görüyoruz.
İsteklere karşı koyup, görmezden gelerek veya tamamen göz ardı etmek yerine, altında saklanan daha derin ihtiyaçları karşılamanın bir yolu olarak yiyecek isteklerini anlamak mümkündür. Yiyecekle olan ilişkinizi sağlıklı tutmak için neler yapabiliriz onlara bakalım.
Kabullenmemiz gerekiyor.
Kalori kısıtlı diyet uygulamak istiyorsak, yemek isteklerimizi kontrol edip, diyetimize uymayacak besinleri tüketmeye direnmek gerekir diye düşünülüyor. Peki ya başka bir yaklaşım varsa?
Yiyecek isteklerinin birçok nedeni olabilirken, genellikle yüzeyin altında gizlenen daha derin duyguların ve stres faktörlerinin göstergesi olabilirler.
Size uygun olmayan bir diyet yaptığınız takdirde beyniniz kısıtlanma halinde zorlanacak ve kısıtladığınız besini er geç belki de bir atak halinde çok fazla tüketeceksiniz. O yüzden canınızın istediği yiyeceği kabullenip, onu tüketebileceğimiz porsiyon kontrolünü benimsemek ve yiyecekleri iyi veya kötü diye ayırmamak gerekiyor.
2020 yılında yapılan bir araştırma da bu şekilde ihtiyacına uygun beslenen insanların daha özgüvenli, vücuduyla barışık olan, diyet hapları ve sağlıksız yeme davranışlarından uzak duran ve yeme atakları yaşamayan özelliklere sahip bireyler olduğunu göstermiştir.
Yemek isteği için önerdiğim teknikler.
Bu teknikler, duygularınızı örtbas etmek için yeme arzusunun ardındaki bilgeliği ortaya çıkarmanıza yardımcı olabilir.
Mesela canımız birden baklava çekti. O baklavayı yemeden önce bir duralım, tükettiğimizde oluşacak hazzı başka şekillerde karşılayıp karşılayamayacağımızı veya azaltılıp azaltamayacağımızı anlamaya çalışalım. O sırada, su içmek, yürüyüşe çıkmak, bir arkadaşı aramak, ılık banyo yapmak, kitap okumak gibi aktiviteler yapalım. Bunları uyguladıktan sonra, aklınızdaki belirli bir yiyeceğe olan ihtiyacınızın o kadar da yoğun olmadığını keşfedebilirsiniz. Bu, o anki açlığınızın sadece duygusal kaynaklı olduğunu gösterebilir.
Eğer o an baklavayı yemeyi seçerseniz, onun tadını çıkarmak için kendinize izin verdiğinizden emin olun. Yemeye karar verseniz de vermeseniz de bunun doğru olan bir seçimi yok. Amacımız yemekle sağlıklı bir ilişki kurmak olmalı.
Kendinize “Başka neye açım?” diye sorun. İsteklerimizin kaynağını anlamanın ayrılmaz bir parçası, onları merak etmektir. Diyelim ki kahvaltı zamanı ve canınız poğaça çekiyor. Kahvaltıda poğaça yemenin aslında sağlığınız için pek uygun olmayacağını sezgisel olarak biliyorsunuz. Sonra merak edip, kahvaltıyı poğaçayla geçiştirmek istememdeki neden nedir diye soruyorsunuz. Bunun sebebi aşk veya arkadaşlık ilişkilerinizde yaşadığınız bir sorun veya üşengeçlik kaynaklı olabilir ve kendinize kahvaltı hazırlayacak gücü bulamazsınız. Bu isteğimize sebep olan sorunumuzu çözmek kendimize daha iyi bakmak için bize güç verecektir.
