DUYGUSAL AÇLIK İLE NASIL BAŞ EDEBİLİRİZ?
Beslenme, fizyolojimiz gereği hayatta kalabilmemiz için gereken temel bir ihtiyaç. Ancak bazı durumlarda yemek yeme isteği ihtiyaçtan çok, duygusal açlık kaynaklı olabiliyor. Yani bazen fizyolojik açlık çekmesek bile kendimizi yemek yerken bulabiliyoruz. Öfke, stres hatta sıkıldığımız anlarımızda farkında olmadan elimiz atıştırmalık besinlere gidebiliyor. Burada önemli olan bu davranışın amacı, sıklığı ve şiddeti. Sıklıkla aç olunmadığı halde besin tüketiliyor veya iyi hissetmek için besinlere sığınıyor isek dikkatli olmalıyız. Çünkü olumsuz duyguları düzeltmek için aç olmadığı halde kişinin gıda tüketmesi duygusal yeme göstergesi olabilir ve tedavi edilmediği takdirde yeme bozukluğuna dönüşme riski vardır.
Duygusal yeme ile sağlıklı beslenme arasındaki farklar
– Duygusal açılık genellikle aniden belirir. Fizyolojik açlık ise tüketilen besine göre kademe kademe oluşur.
– Duygusal yeme sendromu yaşayan kişiler özellikle mutsuzluk, öfke, yalnızlık, kaygılanma gibi olumsuz duygular yaşadıklarında besin tüketimine yönelirler.
– Sağlıklı gıdalardan çok yüksek kalori değerine sahip paketli ürünler veya hazır tüketime uygun gıdalar tercih edilir. Bireyler bazen kontrolünü kaybettiği ve yemeyi durduramadığı hissine kapılır.
– Fizyolojik bir açlığı gidermek için yediğimizde genelde neyi ne kadar tükettiğimizi ve ne kadar gıdaya ihtiyaç duyduğumuzun farkında oluruz. Duygusal yeme sendromunda ise bu farkındalık düşüktür.
– Duygusal yeme ardından suçluluk, utanç ve pişmanlık gibi olumsuz duygular getirebilir.
Duygusal yemeyi farkındalık ile durdurabiliriz. İşte öneriler:
- Günlük olarak besin kaydı tutun.
Farkındalık oluşturmak için hangi durumlarda hangi besini ne amaçla tükettiğinizi ve bu besinlerin size nasıl hissettirdiğini yazın. Böylece hangi duygu durumlarında, hangi besinden ne kadar yedim, ardından nasıl hissettim gibi soruları cevaplamış olacaksınız.
- Düzenli egzersiz yapın.
Olumsuz duygular hissedildiğinde bunu gıdayla baskılamak yerine sağlıklı bir şekilde dışa vurmaya çalışın. Spor mutluluk hormonu diye bildiğimiz serotonin hormonu salgılanmasını desteklediği için, duygusal yeme tedavisine de oldukça büyük bir faydası olacaktır.
- Değişime açık olun.
Çevresel değişimle duygusal açlığı daha kolay atlatmak mümkün. Yüksek kalorili paketli ürünleri evinizde ve yakınınızda bulundurmayın. Açken alışverişe gitmeyin ve alışveriş listenizin dışına çıkmayın. Mutfakta sağlıklı yemek tariflerine ağırlık verin.