KAMU YÖNETİMİNDE YAĞMA SİSTEMİ (2)
Özellikle günümüz medyasında yer alan haberlerden bazıları ilgimizi çekmektedir.
İlgimizi çeken haberlerin başında kamu sektöründe göreve getirilen kişilerin liyakat ve kariyer yerine siyasi tercihlerin ön planda tutulduğu görülmektedir.
Bu durum yaklaşık 6 sene önce Mahmutlar Post Gazetesi’nde yazdığım, “Kamu Sektöründe Yağma Sistemi” adlı makalemi anımsattı.
Söz konusu makalemde işe göre eleman değil, elemana göre iş alındığını daha doğrusu “Yağma Hasan’ın böreği” denen bir deyimi örnek gösterip hakkı olmayan kişilerin bir işyerinde belirli yere getirildiğini açıklamıştım.
Konunun önemi nedeniyle bu konuyu bir kez daha ele alıp incelersek;
Kamu yönetiminde yağma sisteminin ilk uygulayıcısı ABD olmuştur.
“Ganimetler muzaffer olanlarındır”
şeklinde ortaya atılan bu slogan 19. yy da Amerikan siyaset alanına yerleşmiştir.
1828 yılında başkanlık seçimini kazanan General Antrew Jackson tarafından ortaya atılan bu slogan doğrultusunda hazırlanan bildiri de “dostlarını ödüllendireceğini, düşmanlarını cezalandıracağını” açıklamışlardı.
Bu görüş doğrultusunda seçimi kazanan Antrew Jackson başkan seçildikten sonra yönetimde iyi bir yer kapmak isteyen partizanlar akın akın Washington’a gelmişler ve yeteneklerine ve eğitim durumlarına bakılmaksızın işe alınmışlardı.
Ancak zaman içinde bu sistemde görülen büyük aksaklıklar nedeniyle 1883 yılında Pendleton kanunu çıkarılarak kamu görevliler kanunu kabul edilmiş “ganimet sistemi” yerine “liyakat sistemi” getirilmiştir.
Ülkemizde özellikle çok partili hayata geçtikten sonraki durumu incelersek, acaba bizde de yağma sistemi uygulandı mı?
Uygulandı diyebiliriz.
Demokrat Parti döneminden başlamak kaydıyla kamu personelinin belli bir yere gelmesinde ancak iktidar partisinin görüşlerinin benimsenmesi her zaman ön planda tutulmuştur.
Bu görüşler bugünde devam etmiştir.
Böyle devam etmesinin nedenlerinin başında kamu yönetiminde etkin ve çağdaş bir personel politikasının olmamasından ileri gelmektedir.
Esasında sağlam bir kamu yönetimi, konusunda uzmanlaşmış kişilerin iş başına gelmesiyle mümkün olur.
Unutmayalım, günümüzde kamu yönetiminde aksayan yönler varsa, çözüm ancak yapılacak bilimsel araştırmalar neticesinde elde edilir.
Ramazan Bayramınızı en içten dileklerimle kutlarım..