İYİ BİR YALANCIDA OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER

İnsanların var oluşundan bu yana daha doğrusu kalubela beri insanoğlunda var olan özelliklerin başında “yalan” kelimesi hiç eksik olmamıştır.
Yalan söylemeyi beceri haline getirmiş insanlar üzerinde psikologlar, sosyologlar mutlaka gerekli araştırmalar yapmışlardır.
Bir insan neden yalan söyleyerek etrafı kandırıyor?
Daha doğrusu maddi ve manevi egolarını tatmin etmek için mi yalan söylüyor?
Bu kişileri tanımamız gerekmez mi?
Tanımamız için de yalancı olan kişilerde var olan bazı özellikleri bilmemiz gerekir.
Daha açıkça belirtmek gerekirse iyi bir yalancı olmak için ne gibi özelliklerin bu gibi kişilerde bulunması gerekir?
Bu konu üzerinde Hollandalı Psikolog Aldert Vrij’in ekibi ile yaptığı bir araştırmada(*) iyi bir yalancı olmak için bazı ortak özelliğin bu kişilerde bulunması gerektiğini ortaya çıkarmışlardır.
Bu özellikleri ayrıntıya girmeden açıklarsak;
-Bu kişiler; yönlendirme yeteneğine sahiptirler. Hiçbir şeyden korkmaz ve endişe duymazlar. Konuşurken bile karşıdaki kişileri etki altına almaya çalışırken son derece rahat olup özgüvenleri de tamdır.
-Bu kişiler; iyi aktör rolü ile iyi yalan söyler ve seyircilerin de bu yalanlara kandığını görünce özgüvenleri de artar.
-Bu kişilerin; ifade yetenekleri çok gelişmiştir. İnsanlar üzerinde iyi izlenimler bırakırlar.
-Bu kişiler; fiziksel olarak çekicidirler. Haklı ya da haksız güzel ve yakışıklı olan bu insanlar çirkin ve itici tiplerden daha dürüst olduklarını topluma inandırmışlardır.
-Bu kişiler; ani değişikliklere çok kolay uyum sağlarlar ve bunu yaparken de çevrelerindekini kolayca kandırırlar.
-Bu kişiler; daha önce yalan söylemeye alışık oldukları için korku ve suçluluk gibi duygularını rahat bir şekilde örtbas etmekte ustadırlar.
-Bu kişilerin; insanları kandırma konusunda özgüvenleri tamdır.
-Bu kişiler; yalan söyleyerek gerçek duygularını maskelemekte ustadırlar.
-Bu kişiler; etkili konuşma yeteneğine sahiptirler. Yalan söyleyerek dinleyicilerin kafalarını karıştırıp amaçlarına ulaşırlar.
-Bu kişiler; her soruya hazır bir yanıtları olduğu için tereddüde yer bırakmazlar.
-Bu kişiler; bilgiyi gizlemek için (“Gerçekten hatırlamıyorum”, “Şu anda aklıma gelmiyor” vb. gibi) o anda uydurulmuş bir yalan söyleyerek o olayı kapatmaya çalışırlar.
-Bu kişiler; kendilerine sorulan soruları yanıtlarken karşıdakilere çok az bilgi verirler. Böylece ayrıntılı bilgilerden kaçınmış olurlar.
-Bu kişilerin; cebinde her koşula uyabilen orijinal ve ilginç düşünceler bulunur.
-Bu kişilerin; hızlı düşünme yeteneği vardır. Tek ayağı üzerinde bile rahatlıkla yalan söylerler.
-Bu kişiler; yalan söyledikleri zaman karşılaştıkları zor durumlardan kurtulmak için zekaları sayesinde yara almadan kurtulurlar.
-Bu kişilerin; iyi bellekleri olduğu için ayrıntılarda hata yapmazlar.
-Bu kişiler; karşısındaki kişilerin kuşkulu olduklarını sezerek anında gerekli ayarları yapma becerisine sahiptirler.
-Bu kişiler; doğrudan fazla uzaklaşmadan karşısındaki kişileri de ikna ederek amaçlarına ulaşırlar.
Bu gibi yalancılar her toplumda bulunur. Burada önemli olan toplumun bu gibi yalancıları tanıyarak ona göre kendilerini bu yalancı kişilere karşı hazırlayarak tepki vermeleri gerekir.
Unutmayalım, “Yalancının mumu yatsıya kadar yanar!”
(*) Cumhuriyet Bilim Teknoloji Dergisi 26 Ağustos 2011 Tarih, Sayfa: 7