Yiyecekler, sindirim sistemimizin semptomlarının büyük oranda tetikleyicisidir. İlginç bir şekilde, belirli yiyecekleri kısıtlamak, hassas kişilerde bu semptomları önemli ölçüde iyileştirebilir. Özellikle, irritabl bağırsak sendromunun (IBS) tedavisi için FODMAPS olarak bilinen bu diyet, fermente edilebilir karbonhidratları kısıtlar ve beslenme tedavisi olarak önerilir.
FODMAP, fermente edilebilir oligo-, di-, mono-sakkaritler ve polioller anlamına gelir. Bunlar, şişkinlik, gaz ve mide ağrısı gibi sindirim semptomlarını tetiklediği bilinen karbonhidrat gruplarını sınıflandırmak için kullanılan bilimsel terimlerdir. FODMAP’ler çok çeşitli gıdalarda değişen miktarlarda bulunur. Bazı yiyecekler sadece bir tür içerirken, diğerleri birkaç tane içerir.
Dört FODMAP grubunun ana diyet kaynakları şunları içerir:
Oligosakkaritler: Buğday, çavdar, baklagiller, sarımsak ve soğan gibi çeşitli sebzeler.
Disakkaritler: Süt, yoğurt, peynir gibi laktoz içeren süt ürünleri.
Monosakkaritler: İncir ve mango dahil çeşitli meyveler ve bal, agave şurubu gibi tatlandırıcılar. Fruktoz ana karbonhidrattır.
Polioller: Böğürtlen ve liçi gibi bazı meyve ve sebzelerin yanı sıra şekersiz sakızdakiler gibi bazı düşük kalorili tatlandırıcılar.
Diyetin Uygulanması
Yüksek FODMAP içeren gıdaların kısıtlandığı bu düşük FODMAP diyeti 3 aşamadan oluşur ve biraz karmaşık gelebilir.
- Aşama: Kısıtlama
Bu aşama, tüm yüksek FODMAP gıdalarından kesin olarak kaçınılmasını içerir. Bu diyeti uygulayan kişiler genellikle uzun vadede tüm FODMAP’lerden kaçınmaları gerektiğini düşünürler, ancak bu aşama sadece 3-8 hafta sürmelidir. Bunun nedeni, bağırsak sağlığı için diyete FODMAP’leri dahil etmenin önemli olmasıdır.
2.Aşama: Geri Tanıtma
Bu aşama, yüksek FODMAP gıdalarının sistematik olarak yeniden sunulmasını içerir.
Bunun amacı iki yönlüdür:
-Hangi tür FODMAP’lere tahammül ettiğinizi belirlemek için. Çok az insan hepsine duyarlıdır.
-Tolere edebileceğiniz FODMAP miktarını belirlemek için. Bu, “eşik seviyeniz” olarak bilinir.
Bu adımda, belirli yiyeceklerin her birini üç gün boyunca tek tek test edersiniz.
3.Aşama: Kişiselleştirme
Bu aşama aynı zamanda “modifiye düşük FODMAP diyeti” olarak da bilinir. Başka bir deyişle, hala bazı FODMAP’leri kısıtlıyorsunuz. Ancak miktar ve tür, 2. aşamada tanımlanan kişisel toleransınıza göre uyarlanır. Diyet çeşitliliğini ve esnekliğini artırmak için bu son aşamaya geçmek önemlidir. Bu nitelikler daha iyi yaşam kalitesi ve bağırsak sağlığı ile bağlantılıdır.
Kimler FODMAP Diyetini Uygulamalı
Düşük FODMAP diyeti herkes için değildir. IBS teşhisi konmadıkça, araştırmalar diyetin yarardan çok zarar verebileceğini öne sürüyor. Bunun nedeni, çoğu FODMAP’in prebiyotik olmasıdır, yani iyi bağırsak bakterilerinin büyümesini destekler olmaları. Ayrıca, araştırmaların çoğu yetişkinlerde yapılmıştır. Bu nedenle, IBS’li çocuklarda diyet için sınırlı destek vardır. Bununla birlikte, diyetin divertikülit ve egzersize bağlı sindirim sorunları dahil olmak üzere diğer koşullara fayda sağlayabileceğine dair bazı spekülasyonlar var. Bu konuda daha fazla araştırma yapılmaktadır.
IBS’iniz varsa, aşağıdaki durumlarda bu diyeti düşünün:
– Devam eden bağırsak semptomları var ise.
– Stres yönetimi semptomlarınıza yanıt vermiyor ise.
– Alkol, kafein, baharatlı yiyecekler ve diğer yaygın tetikleyici yiyeceklerin kısıtlanması dahil olmak üzere birinci basamak diyet tavsiyelerine yanıt vermemişseniz.
