Belediyelerde de ‘tek adam’ devri mi başlıyor

Yerel yönetimler de başkanlık sistemine göre yapılandırma başlıyor. Buna göre, tüm illerin ‘Bütünşehir’ sayılması ve belediye başkanlarının il genelinde ‘hakim’ olması amaçlanıyor.
24 Haziran seçimlerinden sonra birbiri ardına çıkartılan kararnamelerle inşa edilirken sırada yerel yönetimlerin yapılandırılması bulunuyor.
AK Parti’nin “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi” olarak tanımladığı yeni modelde, yerel yönetimlerin yeniden yapılandırılması için Genel Başkan Yardımcısı Erol Kaya başkanlığında çalışan komisyon, taslak raporunu tamamladı.
BELDE SİSTEMİ TÜRKİYEDE KALDIRILIYOR
Seçimlere ilişkin düzenlemelerin bir yıl önceden yapılması yönündeki Anayasal zorunluluk nedeniyle taslak Mart ayında bitti ancak MHP’nin itirazı üzerine askıya alındı. İl, ilçe yönetimlerini yeniden oluşturan, belde sistemini tamamen kaldıran ve bütünşehir uygulamasını Türkiye geneline yaygınlaştıran düzenleme AKP ile müttefiki MHP arasında tartışmalara yol açtı. İl belediyeleri ile ilçe belediyeleri arasında yaşanan “Yetki karmaşası” gerekçe gösterilerek 30 büyükşehir dışındaki 51 ilin “Bütünşehir” olmasına MHP “daha kapsamlı bir çalışma yapılmalı” diyerek onay vermedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın idari yapılanmalara ilişkin yetkilerini kullanarak yayımlayacağı bir Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yerel yönetimlerde istediği düzenlemeleri yapma olanağı da bulunuyor.
YERELDE BAŞKANLIK MODELİ
İl belediye başkanının “Tek hakim” olacağı yeni modelde yer alması beklenen düzenlemelerden bazıları şöyle:
»Belediyelerin sınırları ilin mülki sınırlarına kadar genişletilecek. Büyükşehir Belediye Başkanı seçiminde tüm il genelinde yaşayanlar oy kullanabilecek.
»Büyükşehir Belediye Başkanı’nın ilçe belediyeler üzerindeki etkinliği ve denetimi artırılacak.
»İl özel idareleri kapatılacak, tüm kaynak ve yetkileri belediyelere devredilecek.
»Küçük belediyeler kapatılacak ya da en yakınındaki belediye ile birleştirilecek.
»Belediyelerdeki üst düzey yöneticiler Cumhurbaşkanlığı’nda olduğu gibi başkanla göreve gelecek ve görevin bitiminde ayrılacak.
2019 MART’DA UYUGULANA BİLİR Mİ?
Anayasa’nın 67’nci maddesinde yer alan “Seçim yasalarındaki değişikliklerin bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanamayacağına” ilişkin hüküm nedeniyle 2019 yılı Mart ayında yapılması planlanan yerel seçimlerden sonra yeni modelin uygulanıp uygulanamayacağı da tartışılan konular arasında yer alıyor. İdari yapıdaki değişikliklerin seçim yasası değişikliği sayılıp sayılmayacağı konusunda farklı görüşler dile getiriliyor.