CAHİLLİK ÜZERİNE…(2)

Öyle özlü sözler var ki bu sözler bir deneyimin, zengin bir yaşamın inbiğinden süzülmüş ya da derin bir gözlem gücüne yaslanarak ortaya çıkmıştır.
Bir düşünceyi, bir duyguyu, bir ilkeyi, bir görüşü kestirmeden anlatan ve eskilerin “vecize” dedikleri özlü sözler keskin bir zekanın ürünüdür.
Bu sözler alaycı, şaşırtıcı bazen de bozucu, yıkıcı yorumlar getirirken hayatın, toplumun, doğanın var olmasının özünü değişik yönlerde yakalar.
Yine bu sözler bazen insanları afallatır, bazen güldürür, bazen de derin derin düşündürür.
Bazı yazarlar romanlarında ya da ifadelerinde örneğin cahillik konusunu ele alırlar.
– Cahil saadet içinde yaşar, alim sefalet içinde sürünür. (Ziya Paşa)
-Halk cahil öyle derin düşünmesini bilmez; kendileri ise yıllardır okumuş… elbette halktan daha iyi düşünür, daha iyi anlarlar. (Nurullah Ataç)
Eskiler zamanında “Cahillik başa bela” demişler ama zamanla bu görüş değişerek günümüzde cahilliği baştacı olduğunu yazar. Ferit Edgü “Cahil” adlı kitabında şöyle açıklıyordu;
“Yalnız politikada değil, edebiyat, sanat hatta akademik yaşamda en çok aranan nitelik cahilliktir. Cahil olmayana tüm yollar kapalıdır”
Yazarın bu görüşü tartışılır.
Bir toplum okumaz, yazmaz yaşadığı olayları da akıl ve mantık süzgecinden geçiremezse, o toplumda cahil sayısı gün geçtikçe artar.
Bunun yanında hasbelkader öğrenim görüp diploma sahibi olanlar da cahil sınıfına girebilir.
Bu kişilere de “okumuş ama cahil kalmış kişiler” deriz.
Bilim ve felsefeden bihaber kişileri de bu kategoriler arasına sokabiliriz.
Cahillik üzerine bazı özlü sözleri sıralarsak bu sözleri okuduğunuz zaman neler düşünür, ya da bu sözlerden ders alır mıyız? Orasını bilemeyiz.
– Cehalet yenilmesi gereken en büyük düşmandır (Atatürk)
– İlim cesaret, cehalet ise küstahlık verir. (Terry Neil)
– Cahil olanların merhameti ve lütfu azdır. (Mevlana)
– Cahiller cesur olurlar. (Hz. Muhammet)
– En büyük cezaevi, cahil bir insanın kafasının içidir. (Montaine)
– Hiçbir şey eyleme geçen cahillik kadar korkutucu olamaz. (Konfüçyus)