Bazı özlü sözler insan üzerinde o denli benzersiz bir etki bırakır ki,insanın bu konuda söyleyecek başka bir sözü kalmaz.
Bu sözler engin bir deneyimin,zengin bir yaşamın imbiğinden süzülmüş yada derin bir gözlem gücüne yaslanarak ortaya çıkmıştır.
Bir düşünceyi,bir duyguyu bir ülkeyi kestirmeden anlatan ve eskilerin ‘vecize’ dedikleri özlü sözler keskin bir zekanın ürünüdür.
Bu özlü sözler alaycı,şaşırtıcı bazen de bozucu,yıkıcı yorumlar getirirken hayatın toplumun,doğanın var olmasının özünü değişik yönlerden yakalar.
Bu sözler bazen insanları afallatır,bazen güldürür bazen de derin derin düşündürür.
Bazı yazarlar romanlarında yada ifadelerinde cahillik konusunu ele alırlar ve görüşlerini bu yönde açıklarlar.
Örneğin;
-Halk cahil,öyle derin düşünmesini bilmez;kendileri ise yıllarca okumuş.. elbette halktan daha iyi düşünür daha iyi anlarlar(Nurullah Ataç)
-Cahil saadet içinde yaşar alim sefalet içinde sürünür(Ziya Paşa)
Eskiler zamanında’cahillik başa bela’ demişler ama zamanla bu görüş değişerek günümüzde cahilliğin baş tacı olduğunu yazar Ferit Edgü ‘Cahil’ adlı kitabında şöyle açıklıyordu.
‘Yalnız politikada değil,edebiyat,sanat hatta akademik yaşamda en çok aranan nitelik cahilliktir.Cahil olmayana tüm yollar kapalıdır…’
Yazarın bu görüşü tartışılır
Bir toplum okumaz,yazmaz yaşadığı olayları da akıl ve mantık süzgecinden geçirmezse o toplumda cahil sayısı gün geçtikçe artar.
Bunun yanında hasbelkader öğrenim görüp diploma sahibi olanlarda cahil sınıfına girebilir.Bu kişilere de okumuş ama cahil kalmış kişiler deriz.
Cahillik üzerine bazı özlü sözleri sıralarsak bu sözleri okuduğumuz zaman neler düşünür ya da bu sözlerden ders alır mıyız? Orasını bilemeyiz.
‘Cahilin zekisi cebinde (okumadığı)bir kitapla dolaşır.’
‘Gözü kara cahiller vardır.Gözü açık cahiller vardır. Ama gözü tok cahil yoktur.’
‘Cahilin kadını erkeği yoktur;ancak erkek cahil sayısı kadın cahilden daha fazladır.’
‘Cahil,kendisine bir şey öğretmeye kalkandan nefret eder.’
‘Cahil,bakar ama görmez.İşitir ama duymaz.Okur ama anlamaz.
‘Cahilin ağzı yalan kokar’
‘Cahilin aklı parada;öbür aklı gene paradadır.’
‘Cahil gittiğinde yerine yeni bir cahil gelir’
‘Arif kişinin oyu bir ,cahilin ki iki sayılır.
‘Yöneticisi cahil olan ülkede ışığı gençler yakar.’
KAYNAKÇA: Cumhuriyet kitap eki 28 Mayıs 2015
CAHİLLİK ÜZERİNE…
Paylaş
