RAFİNE ŞEKER HAKKINDA
Son 10 yıldır şekere ve şekerin sağlık üzerindeki zararlı etkilerine yoğun bir şekilde odaklanıldı. Rafine şeker alımı, obezite, tip 2 diyabet ve kalp hastalığı gibi sağlık problemleriyle bağlantılıdır. Yine de, birçok çeşit yiyeceklerde bulunduğu için kaçınılması oldukça zorlaşıyor.
Şeker, meyveler, sebzeler, süt ürünleri, tahıllar ve hatta tohum dahil olmak üzere birçok gıdada doğal olarak bulunur. Bu doğal şeker, şu anda gıda sanayisinde çok fazla kullanılan rafine şekeri üretmek için işlenebiliyor. Sofra şekeri ve yüksek fruktozlu mısır şurubu (HFCS), bu şekilde oluşturulan rafine şekerlerin iki yaygın örneğidir.
Sofra Şekeri
Sükroz olarak da bilinen sofra şekeri, tipik olarak şeker kamışı bitkilerinden veya şeker pancarlarından çıkarılır. Şeker üretim süreci, şeker kamışı veya pancarın yıkanması, dilimlenmesi ve şekerli sularının çıkmasını sağlamak için sıcak suda ıslatılmasıyla başlar. Bu çıkan su daha sonra süzülür ve bir şurup haline getirilir ve bu daha sonra yıkanan, kurutulan, soğutulan ve süpermarket raflarında bulunan sofra şekerine paketlenen şeker kristallerine dönüştürülür.
Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu
Yüksek fruktozlu mısır şurubu (HFCS) bir tür rafine şekerdir. Mısır önce mısır nişastası yapmak için öğütülür ve daha sonra mısır şurubu oluşturmak için işlenir. Daha sonra, fruktoz içeriğini artıran ve mısır şurubunun tadını daha tatlı hale getiren enzimler eklenir. Bu rafine şekerler genel olarak yiyeceklere lezzet katmak için kullanılır, ancak aynı zamanda reçel ve jölelerde koruyucu görevi görebilir veya turşu ve ekmek gibi yiyeceklerin mayalanmasına yardımcı olabilir. Genellikle alkolsüz içecekler ve dondurma gibi işlenmiş gıdalara toplu eklemek için de kullanılırlar.
Doğal Şekerler Faydalı Mı?
Şeker birçok gıdada doğal olarak bulunur. İki popüler örnek, süt ürünlerindeki laktoz ve meyvedeki fruktozdur. Vücudunuz doğal ve rafine şekerleri aynı moleküllere ayırır ve her ikisini de benzer şekilde işler. Bununla birlikte, doğal şekerler rafineden farklı olarak vücuda faydalı bileşenler sağlayan yiyeceklerde bulunur. Örneğin, HFCS’deki fruktozdan farklı olarak meyvede bulunan fruktoz, lif ve çeşitli vitaminler, mineraller ve diğer faydalı bileşiklerle birlikte gelir.
Doğal şekerlerin genellikle rafine şekerlerden daha faydalı olduğu düşünülse de, bu her durumda geçerli değildir. Doğal şekerler, lif gibi önemli maddelerin neredeyse tamamını ortadan kaldıracak şekilde de işlenebilir. Smoothie ve meyve suları bunun güzel örnekleridir. Diğer popüler doğal şeker formları arasında bal ve pekmez bulunur. Bunların rafine şekerlerden daha fazla fayda sağladığı görülmektedir. Bununla birlikte, lif bakımından düşük ve şeker oranı bakımından zengin kalırlar ve porsiyon kontrolü dahilinde tüketilmelidirler.
Rafine Şeker Tüketimini Nasıl Azaltmalı?
Pek çok paketli gıdaya rafine şeker eklenmektedir. Bu nedenle, gıda etiketlerini kontrol etmek, diyetinizdeki rafine şeker miktarını azaltmada etkili olabilir. Bu noktada dikkat etmemiz gereken ise besin etiketinde eklenti şeker için birçok isim kullanıldığını bilmektir. En yaygın olanları yüksek fruktozlu mısır şurubu, şeker pancarı, şeker pancarı suyu, pirinç şurubu, pekmez, karamel ve glikoz, maltoz veya dekstroz gibi -oz ile biten çoğu bileşen.
Genellikle rafine şeker içeren ürünler, tarlılar, içecekler, konserve gıdalar, soslar, ısıt ye ürünler, az yağlı ürünler ve mısır gevreği gibi kahvaltılık ürünlerdir. Bu işlenmiş gıdalardan daha az yemek ve bunun yerine minimum düzeyde işlenmiş olanları tercih etmek ve sofra şekeri, esmer şeker gibi evde kullandığımız tatlandırıcı kullanımını azaltmak diyetinizdeki rafine şeker miktarını azaltmanıza yardımcı olacaktır.