ATATÜRK VE TRABZON

Bu konuda çok ciddi eserler yayınlanmıştır.
Çünkü; büyük Atatürk, hem Trabzon’u üç kez ziyaret etmiş, hem de devrimlerinin önemli bir kısmının ilk emarelerini burada, yerinde yapmış; yahut birçok ilkini burada açıklamıştır.
Bu ziyaretleri; 1924, 1930 ve 1937 tarihlerinde gerçekleşmiştir.
Bu ziyaretlerdeki eylem ve icraatlar konusunu, o yıllarda yayında olan birçok yerel gazetelerden öğrenilmektedir.
O yıllara göre başında gelen “Yeni Yol” ve İstikbal gazeteleri halen yayında olmayıp Milli Kütüphane arşivlerinde mevcuttur.
Ancak bu konudaki en ciddi kaynakların başında da Mahmut Goloğlu’nun yayımladığı birçok eser gelmektedir. Meselâ;
Türk Devrim Tarihi,
Tek Partili Cumhuriyet,
Devrimler ve Tepkileri,
Atatürk ve Trabzon gibi eseleri gösterilebilir.
Goloğlu, 1960 İhtilal’ine kadar bir türlü seçilemeyen TBMM’i Başkan vekili idi.
O Mahmut Goloğlu’ki, 1960 İhtilâl’i sırasında kendisini yargılayan devrin güçlü Hakimi Salim Başol’un, “Hükümetin yolsuzluklarını gördüğün halde neden uyarmadın” sorusuna karşılık verdiği cevabın manidarlığı ile bilinmektedir.
Verdiği cevap; “Uyardııım, uyardııııım ama dinletemedim.” Olmuştur.
1982 de ölen Goloğlu’un kabri, Trabzon Sülüklü Mezarlığı’nddır.
Atatürk, Trabzon’a ilk gittiği 1924 te, kendisinin doğum tarihinde yapılmış olan Trabzon Lisesi’ni ziyarete gider.
Bu ziyarette “İlk olarak öğretmenler odasına giden Mustafa Kemal, orada bulunan bütün öğretmenlerle birer birer tanışıp bir süre sohbet ettikten sonra sorular sormaya başlıyordu.” (18 Eylül 1924 Perşembe günlü İstikbal Gazetesi)
“Sıra din dersi öğretmeni Ahmet Hamdi Efendi’ye gelmişti. Ondan da, ‘Velâ Ve’z-Zetun’ adlı Ayet’in açıklamasını yapmasını istemiş, öğretmenin soruyu cevaplamak için yarım saat süre istemesi üzerin”
Mustafa Kemal; “Kaç yıldır öğretmenlik yapıyorsun” diye sordu.
Öğretmenin; “On beş yıldan beri” diye cevabı üzerine,
Mustafa Kemal; “On beş yıldan beri bu Ayet’in açıklamasını okumadınız mı?” diye soran Mustafa Kemal’e öğretmen; kendisine haksızlık yapıldığını ve öğretim yönteminden dolayı Rize İli’ne atandığını” anlatarak mazeret beyan ediyordu.
Bir öğretmenin yetersiz olduğu gerekçesiyle başka bir ile atanmasını anlaşılmaz bulan Gazi Mustafa Kemal Paşa:
“Orası vatan değil mi?” deyip Vali Bey’e dönerek bu durumun kendisine daha sonra anlatılması buyruğunu vermiştir. (Atatürk ve Trabzon. Veysel USTA. Serander Yayını. 2011. Trabzon. Sayfa: 47-48) Ki sonra da bu tür atamaları ortadan kaldırtmıştır.
Aynı eserde Atatürk, “İnşirah” suresi ile birlikte aynı ayeti okuyamayan din dersi öğretmenine kendisi okuduğu aynı eserde kayıt altına alınmıştır.
Bu görüşler, günümüz yetkili ve sorumlularının yanında konunun cahillerine ithaf olunur.