VERİMLİLİK KAVRAMI VE ÖNEMİ

Özellikle gelişmekte olan ülkeler için ayrı bir önem taşıyan verimlilik kavramı, en yalın anlamda üretimin, bu üretimi oluşturmak için gerekli faktör (girdiler) toplamına oranı olarak tanımlanır.

Temel olarak verimlilik, üretim artışları ile ilgili bir kavramdır. Ancak verimlilik yalnız üretimde meydana gelen artışla belirlenememektedir.

Çoğu kez üretim artar ama verimlilik artmaz;

Hatta düşebilir.

Üretim artışına koşut olarak verimliliğinde artabilmesi için bu artışın daha az girdi kaynakları kullanarak sağlanması gerekmektedir.

Verimlilik günümüzde giderek önem kazanan bir kavram olup, ekonomik gelişmelere bağlı olarak işletmelerde de temel bir gösterge olarak izlenmektedir.

Ancak, verimlilik terimi ekonomistler ve mühendislerce farklı biçimde tanımlanmaktadır.

Ekonomistler verimlilik dendiğinde genelde verimliliği üretime katılan faktörlerin bir sonucu olarak görmektedirler.

Mühendisler ise bu kavramı modern yönetim uygulamaları, iş etüdü, üretim planlaması ve kontrolü olarak yöneylem araştırması ve benzer teknikler yoluyla işçi işveren ilişkilerini geliştirilmesi ve böylece randımanın artırılması şeklinde ele almaktadırlar.

Verimlilik kavramının ekonomik yönünün yanı sıra toplumsal yönünü de dikkate alan tanımlamalar yapılmıştır.

Örneğin; Japon Prodüktivite merkezinin yaklaşımına göre, verimlilik, ulusal bir tercih ya da seçimdir. Verimliliğin toplumca artırılması uzun vadede toplumu refaha, böyle bir çabaya girişilmemesi ise yoksulluğa götürür.

Özetle verimlilik ekonomik yönü kadar toplumsal ve kültürel boyutu da önemli olan, bu açılardan da değerlendirilmesi gereken bir kavramdır.

Verimliliğin yüksek olması için ya aynı çıktının daha az girdi ile ya da aynı girdi ile daha çok çıktının elde edilmesi gerekir.

Üretimde kullanılan kaynak ya da girdi artışı, çıktı da elde edilen artış ile aynı oranda ise verimlilik değişmez.

Özellikle az gelişmiş ülkelerde yatırımlar arttıkça enflasyonist eğilimler ortaya çıkmaktadır.  Eğer yatırımlarla birlikte verimlilik arttırılabilirse ekonomiyi bu gibi dengesizliklerden kurtarmak olasıdır.

Kısaca verimlilik artışı;

-İşçi için daha az çalışma süresine ve daha az yorgunluğa karşı daha yüksek gelir.

-Üretici için daha ucuz maliyet daha fazla üretim, daha fazla satış, daha fazla kazanç, kaynak birikimi ve yatırım olanağı,

-Tüketici için daha ucuz, daha bol, daha kaliteli mal edinme

-Ülke açısından da milli gelirin yükselmesi ve ekonomik büyüme, hızlı kalkınma dolayısıyla yüksek refah düzeyi anlamını taşır.