EKMEĞİ KESMEl
Sevgili okuyucularım, son zamanlarda ekmek tüketimi konusunda çıkan tartışmaların ardı arkası kesilmiyor. Spor antrenörü olarak danışanlarımın ve salon üyelerimin tam tahıllı ekmek tüketmelerini harika besinin nimetlerinden faydalanmalarını öneriyorum. Özellikle zayıflamaya yönelik hazırlanan diyetlerde tam tahıllı ekmek kullanmak hemen hemen herkesin bulacağı pratik ve sağlıklı bir alternatif. Diyette tam tahıllı ekmek kullanarak, günlük aldığınız toplam kaloriyi azaltabilir, daha uzun süre tok kalmayı sağlayabilir ve rafine undan hazırlanan beyaz ekmeğe göre çok daha fazla besin öğesinden yararlanabilirsiniz. Elbette belirli bir kalori değerine sahip bu leziz besin sınırsız tüketilmemeli. Bu zamana kadar fazla kiloların suçlusu olarak ilan ettiğimiz ve “diyet” denildiğinde gözden çıkardığımız ilk besin olan ekmeği, vücudumuzun ihtiyacından daha fazla tükettiğimizde şişmanlığa davetiye çıkartabiliyoruz. İşte ölçülü tükettiğinizde ekmeğin size getireceği yararlar: Tam tahıllı ekmek, rafine undan hazırlanan beyaz ekmekten 2 kat daha fazla lif içeriğine sahip. Elbette bu özelliği onu diyetin vazgeçilmez besinleri arasında olmasını sağlıyor. Yüksek lif içeriği hem besine ekstra bir kalori kazandırmadan içeriğinin daha zengin olmasını sağlıyor, hem de kan şekerindeki dalgalanmaları önleyerek çok daha uzun süre tokkalmaya yardımcı oluyor. İşin gerçeği lif tüketme konusunda çok başarılı olduğumuz söylenemez. Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenmiş olan günlük olarak tüketmemiz gereken lif miktarı 25-30 gram olması gerekirken, Türkiye’de günlük olarak tükettiğimiz lif miktarı 15 gram ile sınırlı kalıyor. Lif sindirimde kulllan en önemli maddelerden birisi olduğundan, çoğu kişiler kabız olabiliyor.
Tam tahılı ekmek 1 dilim başına (tost ekmeği büyüklüğünde ve kalınlığında düşünebilirsiniz) 1 ile 2 gram lif içeriğine sahip. Günlük kalori ihtiyacınıza göre tüketmeniz gereken ekmek miktarının dışında, meyve, sebze, yulaf, karabuğday, kinoa, tam tahıllı makarna, bulgur gibi lif içeriği zengin besinlerden de yararlanabilirsiniz. Göbeğinizden kurtulmak istiyorsanız tam tahıllı ekmek tüketimine özen göstermelisiniz. Yapılan beslenme araştırmalarına göre diyette tam tahıllı ekmeği tercih etmek göbek yağlarının eritilmesine yardımcı oluyor. Araştırmacılar rastgele olarak belirledikleri diyet yapan iki gruptan birine sürekli olarak tam tahıllı kaynakları tüketmeleri gerektiğini söylerken, diğer grubun tam tahıllı kaynakları tamamen kesmelerini istiyor. Her ne kadar iki grupta da kilo kaybı gözlense de diyetinde tam tahıllı kaynakları kullanan grubun karın bölgesindeki yağlarında büyük bir azalma olduğu kaydedilmiş. Kilo kaybetmek için kalori alımını sınırladığınızda, sağlığınız için gerekli olan vitamin ve mineral kaynaklarını da daha az tüketmeye başlıyorsunuz. Bu yüzden yüksek besin öğesine sahip; ancak düşük kalori içeren, yüksek besin yoğunluğuna sahip besinleri tüketmeniz daha büyük önem taşıyor. Tam tahıllı ekmek gibi yüksek besin yoğunluğuna sahip tahıllı kaynaklar, beyaz ekmek gibi rafine tahıllara göre çok daha fazla B vitamini, E vitamini ve diğer besin öğesi içerdiğinden, kalori kısıtlamalarında özellikle kullanılması gereken vitamin ve minerallerden zengin besinlerdir. Sağlıklı ve dengeli bir beslenme için diyet programınızda her besin öğesinden belirli miktarlarda tüketmeye özen gösterin. Yoldan geçen herhangi birine çok kilo aldığınızı söyleseniz, büyük ihtimalle vereceği bir kaç tavsiyeden biri “Ekmeği Kes!” olacaktır. Oysa kepekli ekmek, tahıllı ekmek veya beyaz ekmek arasında bir seçim yapmanızın sebebi bu besinlerin kalori değil, besin öğesi içerikleri. Her ne kadar toplumda bu durum çok yanlış anlaşılsa da tam tahıllı ekmek, kepekli ekmek veya beyaz ekmek arasında yüksek bir kalori farkı yok. Bu nedenle nasıl beyaz ekmeği fazla tükettiğinizde size kilo aldırıyorsa, ölçüsünü kaçırdığınızda tam tahıllı ekmek konusunda da aynı sıkıntıyı yaşayabilirsiniz.
Sevgili okuyucularım, görüyorsunuz ki her söylenen ve verilen bilgilere rağbet etmeyiniz, bu ünlü bir bayan profesör olsa da herhangi bir yerden edindiği yarım bilgilerle bütün insanların kafalarını karıştırıyor. Biz yüzyıllarca ekmek yemişiz de şimdi mi kötü oldu, tabiki modernleşen dünyamızda araştırmalar sonunda edindiğimiz bilgiler bizi daha ileriye götürüyor ve ömürümüz daha da uzuyor, lakin her sağlık sorununu ekmeğe bağlamanın da hata olduğunu kabul edelim. Yukarıda da değindiğim gibi daha çok lif içeren ekmek yemeye gayret gösterelim.
Hepinize spor, sağlık, huzur ve mutluluk dolu günler dileklerimle.